Η ΠΕΑΕΑ–ΔΣΕ καλεί στον εορτασμό της 83ης επετείου της Ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου, που θα πραγματοποιηθεί την
Κυριακή, 30 Νοεμβρίου 2025 και ώρα 11:30 π.μ
Την Κυριακή 9 Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, στην πλατεία Μνημείου Πεσόντων των Γόννων, προς τιμή των θυμάτων της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Στην εκδήλωση έγινε ομιλία από τον Πρόεδρο του παραρτήματος Λάρισας της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, ανάγνωση των ονομάτων των θυμάτων από τους Τάκη Δημερά και Τάκη Κυρίτση, κατάθεση στεφανιών από το Παράρτημα Λάρισας της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, την ΚΟΒ του ΚΚΕ Γόννων, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γόννων και από τους συγγενείς των θυμάτων και τέλος κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή. Παραβρέθηκαν η Μαρία Κωστή επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Δήμου Τεμπών, ο Βασίλης Καραβιδές πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Γόννων, η Μαρία Κωστούλα από την Τ.Ε.Υπαίθρου Λάρισας του ΚΚΕ και συγγενείς θυμάτων.
Όταν νικήθηκαν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί φασίστες- καταχτητές, η ντόπια αντίδραση έπεσε μαζί με τους νέους Αγγλοαμερικάνους καταχτητές, επάνω στο λαό, για να του κλέψει την λευτεριά και τη δυνατότητα να ορίζει αυτός τις τύχες του, πάλι οι Γοννιώτες μέσα από τις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού, μπήκαν στην πρώτη γραμμή του αγώνα για μια Ελλάδα λεύτερη, δημοκρατική και σοσιαλιστική, θυσιάζοντας πολλοί και τη ζωή τους, υπερασπιζόμενοι τους συγχωριανούς τους από τις επιθέσεις των μοναρχοφασιστών και των εγκληματικών συμμοριών όπως των Σουρλάδων, που σκότωναν, βίαζαν, κατέστρεφαν, δίνοντας τους ένα γερό μάθημα, στη μάχη του σχολείου στα 1946.Οι εκδηλώσεις μας αναδεικνύουν τις ηρωικές σελίδες της Ιστορίας που έχει γράψει ο λαός μας.”
Αναφερόμενος στα διδάγματα των ηρωικών αγώνων της Εθνικής Αντίστασης, είπε: “Η ΕΑΜική κληρονομιά, παραμένει και σήμερα πηγή έμπνευσης και δύναμης στους αγώνες του λαού μας για τα άμεσα και επείγοντα προβλήματα. Σ΄’ έναν κόσμο που βράζει και φλέγεται, που ορθώνονται νέα αδιέξοδα στη ζωή μας, στη ζωή των εργαζομένων, της νεολαίας, του λαού, της συντριπτικής πλειοψηφίας, δεν τους κάνουμε τη χάρη να καταπίνουμε αμάσητα τα παραμύθια τους, δεν τους κάνουμε τη χάρη να σκύψουμε το κεφάλι, να αποδεχτούμε τη βαρβαρότητα της κανονικότητάς τους σαν το μέλλον μας.
Για τον ίδιο σκοπό συγκροτήθηκε το προηγούμενο διάστημα Επιτροπή στήριξης. Αντιπροσωπεία της επιτροπής αποτελούμενη από τους Βασίλη Αναγωνστόπουλο, πρώην νομάρχη Καρδίτσας, Έκτορα Γάζο, δημοτικό σύμβουλο Καρδίτσας με την «Λαϊκή Συσπείρωση», Γιώργο Κουσιάντζα, απόγονο της Βαγγελίτσας Κουσιάντζα, Αποστολή Σαμπαλιώτη, δικηγόρο, Σωτήρη Στουρνάρα, πρόεδρο παραρτήματος Καρδίτσας της ΠΕΑΕΑ -ΔΣΕ, Βασίλη Τσαντίλα, πρώην δήμαρχο Ιτάμου και πρόεδρο της Ένωσης Αγραφιώτικων χωριών, Αστέρη Χαλάτση, μέλος του ΤΓ Καρδίτσας του ΚΚΕ, Θωμά Χάρμπα, καλλιτέχνη θεάτρου σκιών προχώρησε σε συνάντηση με τον δήμαρχο Καρδίτσας, Βασίλη Τσιάκο, μεταφέροντας του την απαίτηση για άμεση υλοποίηση της απόφασης για παραχώρηση χώρου και ανέγερση του μνημείου.
Με μεγάλη συμμετοχή και έντονο το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που διοργάνωσε η Τομεακή Οργάνωση Δήμου Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ για τους «45 Αναφιώτες» κομμουνιστές και αγωνιστές που εκτελέστηκαν στις 30 Δεκέμβρη 1942 και την 1η Μάρτη 1943 στο «Κόκκινο Σπίτι» της Τριανδρίας.
Η εκδήλωση άνοιξε με με performance από την καλλιτεχνική ομάδα «FireArt» για τα 80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στη συνέχεια μίλησαν ο Θανάσης Σγούρος, γραμματέας της ΤO Δήμου Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ και ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
«Οι 45 νίκησαν γιατί οι ιδέες τους ήταν ανίκητες»
Ο Θανάσης Σγούρος στην ομιλία του μεταξύ άλλων σημείωσε: «Σήμερα η Τομεακή μας Οργάνωση εκπληρώνει την πρώτη “δόση” ενός οφειλόμενου “χρέους”. 83 χρόνια μετά, τη χρονιά συμπλήρωσης των 80 χρόνων από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, τιμάμε με τη σημερινή εκδήλωση, που πραγματοποιούμε για πρώτη φορά, τους 45 αλύγιστους “Αναφιώτες” εκτελεσμένους από τους ναζί, εξόριστους και διωκόμενους από το ελληνικό αστικό κράτος για την ιδεολογία τους.
Οι 45 δεν ήταν τυχαία “Αναφιώτες”. Το νησί της Ανάφης είχε στενούς δεσμούς με το ΚΚΕ από τότε σχεδόν που το Κόμμα μας ιδρύθηκε και άρχισε τη δράση του. Οι εκμεταλλεύτριες τάξεις της χώρας μας και όλες οι κυβερνήσεις τους χρησιμοποίησαν την Ανάφη σαν εξοντωτήριο για να απομονώσουν τους ηρωικούς ΚΚΕδες από τον αδάμαστο λαό, να τους λυγίσουν.
Λίγο μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένα τέλος που έγινε γρήγορα η αρχή ενός νέου, ακόμα πιο βάρβαρου, ιμπεριαλιστικού πολέμου κι ενώ η μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση φλόγιζε τις καρδιές των εργατών παντού στον κόσμο και στη χώρα μας, το αστικό κράτος επιστράτευσε τη βία και την καταστολή ενάντια σε όποιον διαμαρτυρόταν, σε όποιον ύψωνε το κεφάλι.
Κομμουνιστές, εργάτες, στελέχη του συνδικαλιστικού κινήματος συλλαμβάνονταν και εκτοπίζονταν σε νησιά του Αιγαίου. Στα 1926, οι “Επιτροπές Δημόσιας Ασφάλειας” σε όλη τη χώρα διέταξαν την εκτόπιση κάθε υπόπτου που θεωρούνταν “επικίνδυνος διά το κράτος και την κοινωνίαν”!
Αρκούσε “η ύποπτη συμπεριφορά” για να πάρει ο “ύποπτος” τον δρόμο της εξορίας. Εκτός από την Ανάφη, πολλά ελληνικά νησιά μετατράπηκαν, για μια περίπου τριακονταετία, σε τόπους απομόνωσης και μαρτυρίου για τους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές.
Ανάμεσα σε πολλά άλλα και γνωστά, όπως το κολαστήριο της Μακρονήσου, είναι η Αμοργός, η Άνδρος, ο Αη Στράτης, η Γαύδος, η Γυάρος, η Κέα, η Κίμωλος, η Ιθάκη, η Μήλος, οι Παξοί, η Σαντορίνη, η Σέριφος, η Σίκινος, η Σκύρος, η Φολέγανδρος, τα Ψαρά.
Η Ανάφη δέχτηκε τον πρώτο κομμουνιστή με την επικράτηση της δικτατορίας του Πάγκαλου το 1925. Από τότε το νησί δεν έμεινε δίχως κομμουνιστές. Το 1929, με την ψήφιση του Ιδιώνυμου από τη βενιζελική κυβέρνηση εκτοπίστηκαν στο νησί όλο και πιο πολλοί αγωνιστές. Το 1936 πια, η μεταξική δικτατορία στέλνει καραβιές. Αργότερα, στις μαύρες μέρες του φασισμού, όταν οι Ιταλοί του Μουσολίνι εισέβαλαν στην Ελλάδα, οι 220 εξόριστοι της Ανάφης ακολούθησαν τη μοίρα όλων των εξόριστων και φυλακισμένων αγωνιστών εκείνης της περιόδου. Παραδόθηκαν έτοιμη λεία “προς σφαγή” στον κατακτητή. Ούτε η δικτατορία, ούτε ο βασιλιάς, ούτε κανείς άλλος πήρε την πολιτική απόφαση να “απολύσει” αυτούς τους χιλιάδες ανθρώπους σε ολόκληρη τη χώρα. Με διαταγή των κατακτητών παραμένουν κρατούμενοι, έτοιμοι να υποστούν νέες δοκιμασίες.
Οι εξόριστοι στην Ανάφη βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης, την έλλειψη νερού και φαγητού, την απομόνωση και την τρομοκρατία, για να τους αποσπάσουν “δηλώσεις μετανοίας”. Στάθηκαν ατρόμητοι μπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσματα, άφοβοι ενάντια στους κατακτητές και τους κάθε λογής συνεργάτες τους.
Η Ανάφη στέκει σαν ένα ακόμη άπαρτο κάστρο γιατί οι δεσμοί που δημιούργησε το Κόμμα μας με τον λαό και την εργατική τάξη, σφυρηλατήθηκαν μέσα από τη φωτιά και το ατσάλι των μεγάλων ταξικών αγώνων για την καλυτέρευση της ζωής του λαού μας στις συνθήκες του Μεσοπολέμου. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι 45 εξορίστηκαν για τη δράση τους τη δεκαετία του ‘30, όπως το στέλεχος του ΚΚΕ Γιώργος Αραμπατζάνης, υποψήφιος βουλευτής τη δεκαετία του ‘30 ο οποίος είχε ξυλοκοπηθεί από τις δυνάμεις καταστολής σε μια απεργία εργατριών υφαντουργίας στο Σουφλί το 1933 και συλλαμβάνεται ύστερα από μεγάλη απεργία εργατών – αγροτών το 1936. Όπως ο Βαγγέλης Ταταρίδης, μέλος της θρυλικής ΟΚΝΕ, ο οποίος συλλαμβάνεται στην ίδια απεργία ενώ είναι μαθητής Γυμνασίου, μόλις 15 χρονών.
Αν κοιτάξει κανείς τα ονόματα των “45” θα βρει πολλούς καπνεργάτες, ως αποτέλεσμα της δράσης και της ανάπτυξης του ΚΚΕ μέσα στο καπνεργατικό κίνημα και τους εργάτες ενός κλάδου που ήταν από τους πιο δυναμικούς και πολυπληθείς της εποχής του. Θα βρει πολλούς δασκάλους, που ήρθαν σε επαφή με την πρωτοπόρα ιδεολογία του νέου κόσμου, που αντιστάθηκαν με θάρρος απέναντι στην επίσημη διδασκαλία του αντικομμουνιστικού αστικού κράτους. Θα βρει τέλος και πολλούς Εβραίους κομμουνιστές που εξορίστηκαν από το αστικό κράτος και εκτελέστηκαν από τους ναζί. Τραγική ειρωνεία οι σημερινοί εκπρόσωποι αυτού του κράτους να κατηγορούν ανιστόρητα το ΚΚΕ για αντισημιτισμό.
Η ηρωική δράση του ΚΚΕ τη δεκαετία του ‘30 αποδεικνύει πόσο κρίσιμο είναι να δρας ως επαναστατικό κόμμα, ως επαναστάτης, σε συνθήκες που δεν είναι επαναστατικές, που ο συσχετισμός παραμένει αρνητικός. Αποδείχτηκε ότι η καθημερινή δουλειά μυρμηγκιού, οι δεσμοί που χτίζονται με την εργατική τάξη και τον λαό, στις πιο “ήρεμες” συνθήκες, αποτελούν την πιο πολύτιμη παρακαταθήκη για τις πιο “άγριες” στιγμές.
Το νεαρό τότε ΚΚΕ, με όλα τα προβλήματα που αντιμετώπιζε τόσο οργανωτικά όσο και στη στρατηγική του εξαιτίας και της στρατηγικής του ΔΚΚ, κατόρθωσε με τη δράση του να διαμορφώσει μια γενιά κομμουνιστών, αλλά και ευρύτερα αγωνιστών γύρω του, σφυρηλατημένων σε σκληρούς ταξικούς αγώνες. Αυτοί αποτέλεσαν μια τεράστια δύναμη, τον πυρήνα του ΚΚΕ που μεγαλούργησε τη δεκαετία του ‘40, που πρωτοστάτησε για τις μεγάλες εποποιίες του λαού μας πρώτα με τον ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και μετά τον ΔΣΕ. Είναι τα στελέχη του Κόμματος, της ΟΚΝΕ, οι συνδικαλιστές που πρωτοστάτησαν στη γενική 24ωρη αντιπολεμική απεργία των Σερρών, στις μεγάλες κινητοποιήσεις των σταφιδεργατών και σταφιδοπαραγωγών, των μυλεργατών, των ανθρακωρύχων του Παγγαίου, των τσαγκαράδων και των εργατών δρόμου της Δράμας, του ηρωικού Μάη του 1936 και τόσων άλλων.
Αυτή η πορεία του ΚΚΕ αποδεικνύει επίσης ότι δεν μπορούν να υπάρχουν αυταπάτες για τον ρόλο του αστικού κράτους, καθώς ο χαρακτήρας του ανεξάρτητα από το ποιο αστικό κόμμα είναι στην εξουσία δεν αλλάζει. Η περίοδος του Μεσοπολέμου είναι χαρακτηριστική. Με όλων των αποχρώσεων τις αστικές κυβερνήσεις, αλλά ακόμη και σε περιόδους ανοιχτής δικτατορίας, είτε το ΚΚΕ ήταν νόμιμο, είτε παράνομο, ένα πράγμα δεν άλλαξε: Η αντιμετώπιση του ΚΚ, των κομμουνιστών και η καταστολή απέναντι στο εργατικό κίνημα. Οι προσπάθειες υπονόμευσης του ΚΚΕ με όλα τα μέσα και όλους τους τρόπους από τους μηχανισμούς του αστικού κράτους. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη και η επαναστατική επαγρύπνηση στις γραμμές του ΚΚ που δεν κινδυνεύει μόνο από την ανοιχτή καταστολή, αλλά και από τις προσπάθειες ενσωμάτωσης και κοινοβουλευτικών αυταπατών.
Μπορεί να υπάρχει «εθνική ενότητα» σε μια ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία;
Φεύγοντας ο καθένας από εδώ σήμερα ας σκεφτεί την ιστορία των 45 Αναφιωτών και υπό ένα άλλο πρίσμα: Μπορεί να υπάρχει “εθνική ενότητα” σε μια ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία; Η ίδια η αστική τάξη σε όλη την πρόσφατη ιστορία έχει δώσει ξεκάθαρη απάντηση, έχοντας σταθερά, μοναδικό ταξικό ένστικτο και κριτήριο. Κι όμως έχουν φουντώσει τα καλέσματά τους, ειδικά τώρα σε περίοδο πολεμικής προετοιμασίας, για “εθνική ενότητα” για “συστράτευση πίσω από τους εθνικούς στόχους”.
Τι εννοούν ακριβώς; “Ενότητα” για να μετατραπεί η χώρα σε ενεργειακός – διακομετακομιστικός κόμβος, ειδικά για τη μεταφορά του πανάκριβου αμερικανικού LNG στην Ευρώπη και στην Ουκρανία. “Ενότητα” για να συνεχιστεί η καπιταλιστική ανάπτυξη, οι θετικοί ρυθμοί και τα υπερπλεονάσματα, οι “διαρθρωτικές” μεταρρυθμίσεις. “Ενότητα” για να φτιαχτεί ένα πιο σύγχρονο, “επιτελικό”, ψηφιακό κράτος, που παρουσιάζεται ως λύση στις διάφορες παθογένειες. “Ενότητα” για να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των ελληνικών πολεμικών βιομηχανιών στο πολεμικό πρόγραμμα SAFE, για να εμπλακεί πιο ενεργά στους πολεμικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, για να προχωρήσουν οι στρατηγικές συμμαχίες με ΗΠΑ – Ισραήλ.
Μόνο που η δική τους ενότητα για τον λαό σημαίνει: Πανάκριβο ρεύμα, ακρίβεια, στεγαστική κρίση και ζωή αβίωτη με το μέσο εισόδημα, αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών του 21ου αιώνα. Σημαίνει 13 ώρες δουλειάς, δικαιώματα τσακισμένα, λίγος χρόνος για τα παιδιά, ανασφάλεια για την επόμενη μέρα. Σημαίνει ένα κράτος που θα σφίγγει τη θηλιά με όλους τους τρόπους για τους μισθωτούς, τους ΕΒΕ, τη νεολαία και τη λασκάρει για τους μεγαλοεπιχειρηματίες, τις τράπεζες, τους εφοπλιστές. Σημαίνει, τέλος, μεγάλους κινδύνους για τον λαό μας, πολεμικά επεισόδια ή επώδυνους συμβιβασμούς, σημαίνει να κάνεις τις πλάτες σε γενοκτονίες. Μια “εθνική ενότητα” που τελικά είναι βουτηγμένη στο αίμα.
Εμείς παλεύουμε για μια άλλη ενότητα. Αυτή των εργατών με τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, με τη σπουδάζουσα νεολαία. Ενότητα όλων αυτών που πλήττονται από ένα σύστημα άδικο και εκμεταλλευτικό. Με ένα πανελλαδικά συντονισμένο κίνημα με κοινούς στόχους και διεκδικήσεις, μια κοινωνική συμμαχία που θα στρέφει τα βέλη της απέναντι σε αυτό το σύστημα, το κράτους του και τις κυβερνήσεις του. Μόνο αυτή η ενότητα μπορεί να επιφυλάσσει καλύτερες μέρες για το λαό και την εργατική τάξη.
Οι 45 εκτελεσμένοι Αναφιώτες “Διάκοι” νίκησαν το σκοτάδι των δημίων τους, γιατί εκπροσωπούσαν το φως, το νέο, το πραγματικά πρωτοπόρο, γιατί οι ιδέες τους ήταν ανίκητες ακόμη και από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. Δεν νίκησαν όμως μόνο μία φορά, αλλά 3. Την 1η όταν αρνήθηκαν να υπογράψουν μια απλή δήλωση ότι “αποκηρύσσουν τον κομμουνισμό” και να γλιτώσουν από την εξορία. Παρά τις πολυποίκιλες πιέσεις, τους εκβιασμούς, τα ύπουλα μέσα του αντιπάλου, αυτοί νίκησαν, δεν λύγισαν. Τη 2η μέσα στα ίδια τα χρόνια της εξορίας με τον τρόπο που επέλεξαν να οργανώσουν τις ζωές τους.
Οργάνωσαν την κοινότητα με τους δικούς τους κανόνες
Δημιούργησαν την Ομάδα Συμβίωσης Πολιτικών Εξόριστων Ανάφης. Οι εξόριστοι επισκεύασαν τα παλιά και ερειπωμένα σπίτια. Τα διαμόρφωσαν σε θαλάμους και κατοικούσαν ομαδικά.
Τα σπίτια αυτά, “οι θάλαμοι”, είχαν ο καθένας το δικό του όνομα: Ο θάλαμος “Μαρξ”, ο θάλαμος “Λένιν”, “Στάλιν”, “Τέλμαν”, “Κλάρα Τσέτκιν”, ο θάλαμος “Λιγδόπουλος”, “Λασκαρίδης”, “Μαλτέζος”, όπως συνηθιζόταν εκείνη την περίοδο σε εξορίες και φυλακές, δίνοντάς τους τα ονόματα κομμουνιστών ηρώων του διεθνούς και του ελληνικού επαναστατικού κινήματος.
Ακόμη, υπήρχαν θάλαμοι για το μαγειρείο, το ιατρείο, το οδοντιατρείο και το φαρμακείο. Με την καθοδήγηση των κομμουνιστών, οι εξόριστοι πήραν στα χέρια τους την προστασία της ζωής τους. Με την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα, τη συλλογική οργάνωση, τον καταμερισμό εργασίας κατάφεραν να επιζήσουν, όχι όμως χωρίς απώλειες και αποχωρισμούς. “(…) κάτω από το πρόγραμμα που μας υποχρέωναν, να εφαρμόζουμε, κυριαρχούσε ολοκληρωτικά το δικό μας πρόγραμμα, ο δικός μας τρόπος οργάνωσης, τα δικά μας σχέδια ζωής και μόρφωσης(…)” όπως γράφει ο Ν. Τζαμαλούκας. Γι’ αυτό και βρέθηκαν έτοιμοι να αντιμετωπίσουν την τριπλή κατοχή, την ώρα που ο βασιλιάς, οι πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης έτρεχαν να κρυφτούν σαν τα ποντίκια μαζί με τα αφεντικά τους στην Αίγυπτο και αλλού.
Η 3η όμως και σπουδαιότερη νίκη τους ήταν εδώ στη Θεσσαλονίκη, στο στρατόπεδο Π. Μελά, που τους μετέφεραν το 1942, που δικαίως ονομάστηκε ως “το ματωμένο Μπούχενβαλντ των Βαλκανίων”, το στρατόπεδο των μελλοθάνατων. Όταν τους ανακοινώθηκε η διαταγή για εκτέλεση, τους δόθηκε η επιλογή να σωθούν, αν πολιτογραφούνταν Βούλγαροι. Περιγράφει ο Κώστας Μπίρκας, εξόριστος κι ο ίδιος στην Ανάφη:
“Ακούν τη μία και την άλλη διαταγή οι Αναφιώτες, μελλοθάνατοι όρθιοι, χωρίς την παραμικρή κίνηση και μιλιά, μα με ψηλά το κεφάλι και βλέμμα στητό, καρφωμένο στα χείλη των δημίων. Το ένα χέρι του Γερμανού φασίστα δημίου, υψώνει μπροστά τους το φάσμα της εκτέλεσης. Το άλλο χέρι του Βούλγαρου φασίστα ανεμίζει στα μάτια τους το λάβαρο της “απόλυσης”, της “σωτηρίας”.
Οι Αναφιώτες απάντησαν “αυθόρμητα”, χωρίς καμία συνεννόηση. Οι 45 μελλοθάνατοι κοίταξαν απλά ο ένας τον άλλο στα μάτια και υπέγραψαν την απάντησή τους χωρίς να ανταλλάξουν λέξη. Αποφάσισαν να μην αρνηθούν ούτε την πατρίδα τους, ούτε τις ιδέες τους, ούτε το Κόμμα τους. Τέτοια παλικάρια βγάζει ο λαός μας. Τέτοιους ήρωες βγάζει το ΚΚΕ. Αυτό είναι ο πραγματικός πατριωτισμός για εμάς. Να τα δίνεις όλα για να αντικρίσει ο λαός σου καλύτερες μέρες, ακόμη κι αν εσύ δεν τις ζήσεις. Η όποια σύγκριση με τη στάση της αστικής τάξης, των πολιτικών της, των συνεργατών και δοσίλογων των ναζί, αλλά και με το σημερινό πολιτικό σύστημα, νομίζουμε ότι όχι απλά είναι περιττή, αλλά θα ήταν και ντροπή, απλά και μόνο να μπούμε στην όποια διαδικασία.
Κόμμα επαναστατικό, σταθερό σε κάθε δοκιμασία, ικανό να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Ιστορίας
Τέτοιοι ήρωες δεν δημιουργούνται με παρθενογένεση, αλλά μέσα από τη συμμετοχή και τις δοκιμασίες της ταξικής πάλης, μέσα από την εμπέδωση και τη βαθύτερη, επιστημονικά τεκμηριωμένη πίστη στον σκοπό της πάλης, μέσα από τις γραμμές της οργανωμένης, συνειδητής στράτευσης στο κομμουνιστικό κόμμα. Η δύναμη του Κόμματος βρίσκεται πρώτα από όλα στην ιδεολογική, πολιτική του ποιότητα, στην κατάκτηση της ικανότητας δράσης ως κόμμα επαναστατικό, ικανό να ανταποκριθεί σε όλες τις συνθήκες.
Αυτό ακριβώς το ζήτημα, θέτουμε στο επίκεντρο και στο 22ο Συνέδριό μας.
Πώς θα οικοδομήσουμε ένα κόμμα επαναστατικό, σταθερό σε κάθε δοκιμασία, ικανό να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Ιστορίας. Θέτουμε στο επίκεντρο το πώς σήμερα θα μπορέσουμε να κάνουμε επαναστατική δουλειά προετοιμασίας του λαού και της νεολαίας με προοπτική.
Πώς θα πείθουμε όλο και περισσότερους εργάτες και εργάτριες, εργαζόμενους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αλλά και ευρύτερα λαϊκά στρώματα να ξεκόβουν οριστικά από την αστική ιδεολογία και κάθε εκδοχή της, από όλα τα αστικά κόμματα, με όποιον μανδύα και αν αυτά εμφανίζονται.
Πώς θα δράσουμε με καλύτερους όρους μέσα στους εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες, φτωχούς αγρότες, αυτοαπασχολούμενους της πόλης, οι οποίοι υποφέρουν από το καπιταλιστικό σύστημα, από τα δεινά των πολέμων, της εκμετάλλευσης, της φοροληστείας και τόσα άλλα προβλήματα.
Από όσα, δηλαδή, δεν μπορούν ούτε υπάρχει περίπτωση να απαλλαγούν, χωρίς την ανατροπή της αστικής τάξης και την εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας, εξηγώντας αυτό το ζήτημα συγκεκριμένα, απλά, κατανοητά, σε πλατιές λαϊκές δυνάμεις, στα εκατομμύρια του λαού.
Ξέρουμε, από την ιστορία και από την επιστημονική μας θεωρία, ότι η όξυνση όλων των αντιθέσεων του καπιταλιστικού συστήματος που αλληλεπιδρούν, μπορεί να δημιουργήσει και κατάσταση μεγάλης κίνησης μαζών, δυνατότητας ακόμη και εξεγέρσεων, επαναστατικής δράσης μαζών. Χωρίς να αποκλείουμε οποιοδήποτε ενδεχόμενο, έχει επιβεβαιωθεί ότι σε αυτές τις συνθήκες κρίνεται η ιδεολογική – πολιτική και οργανωτική ετοιμότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Σήμερα είμαστε γεμάτοι αυτοπεποίθηση ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε, γιατί το Κόμμα μας συλλογικά έχει μελετήσει και έχει βγάλει κρίσιμα συμπεράσματα για την αδυναμία σύνδεσης του εθνικού, απελευθερωτικού αγώνα με την επαναστατική πάλη, συνολικά για τη στρατηγική του από την ίδια την ιστορία του, έχει διαμορφώσει σύγχρονο πρόγραμμα επαναστατικό μέσα από τα Συνέδριά του.
Η ικανότητά του, όμως, να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ταξικής πάλης, απαιτεί μακρόχρονη προετοιμασία, συνεχή πάλη. Αυτή ξεκινά στις σημερινές συνθήκες, σήμερα που δυναμώνει η λαϊκή δυσαρέσκεια και αυξάνονται οι δυνατότητες να ενισχυθούν η μαζικότητα και ο προσανατολισμός του ρεύματος αμφισβήτησης. Γι’ αυτό λέμε ότι τώρα είναι η ώρα της δράσης, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
Η ιστορική πείρα διδάσκει ότι ο λαός μπορεί να μεγαλουργήσει, ο συσχετισμός δεν μένει στατικός. Σήμερα συντελούνται σημαντικές διεργασίες σε εργατικές, λαϊκές συνειδήσεις, αυξάνονται οι δυσκολίες για το σύστημα, να ενσωματώσει λαϊκές μάζες όπως παλιά, γι’ αυτό και εντείνονται οι ανησυχίες τους και προσπαθούν να βρουν νέα σχήματα που θα οδηγήσουν σε ένα νέο ρεύμα ρεφορμισμού και αυταπατών. Έχει όμως συγκεντρωθεί σημαντική πείρα πλέον στον λαό. Οι δυνατότητές μας να αντεπεξέλθουμε, να απεγκλωβίσουμε ευρύτερες λαϊκές – εργατικές δυνάμεις από την αστική επιρροή είναι πολύ μεγαλύτερες.
Το επόμενο διάστημα θέλουμε και μπορούμε να οργανώσουμε πιο αποφασιστικά τον αγώνα του λαού για μέτρα ανακούφισης από την αντιλαϊκή πολιτική, για να ενισχυθεί η διεκδίκηση των σύγχρονων αναγκών με βάση τις δυνατότητες της εποχής μας, για να αλλάξει ριζικά ο συσχετισμός στο εργατικό κίνημα. Να δυναμώσει η αντικαπιταλιστική γραμμή πάλης μέσα στο κίνημα, να γίνει πεποίθηση περισσότερων ότι άλλος δρόμος από τη σύγκρουση με το καπιταλιστικό σύστημα δεν υπάρχει. Να μιλήσουμε με ακόμη περισσότερους συνεχίζοντας τη μεγάλη επιτυχία της διακίνησης των Θέσεων της ΚΕ. Με ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία της οικονομικής εξόρμησης που ξεκινά επίσημα από αύριο.
Εμείς δεν κάνουμε μνημόσυνα για τους νεκρούς μας. Η αλύγιστη στάση των 45, μας δίνει ώθηση για τους ταξικούς αγώνες του σήμερα. Με μεγαλύτερη ορμή και αποφασιστικότητα θα συνεχίσουμε. Το Κόμμα που χτίζουμε είναι η μεγαλύτερη τιμή στη μνήμη τους, γι’ αυτό και θα τα δώσουμε όλα για τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία του 22ου Συνεδρίου μας.
Τον τοίχο εκτελέσεων του κόκκινου σπιτιού της Τριανδρίας, οι “45” τον γκρέμισαν, τον έκαναν θρύψαλα με τον θάνατό τους. Τον τοίχο του καπιταλισμού θα τον γκρεμίσουμε εμείς και η κοινωνία που θα φτιάξουμε θα είναι η οριστική δικαίωση της θυσίας τους. Ζήτω οι ηρωικοί 45 Αναφιώτες! Ζήτω το ΚΚΕ!».
«Νέοι πόλεμοι προετοιμάζονται – Τελειώνουν μόνο με την κοινωνική ανατροπή»
Στη συνέχεια πήρε τον λόγο ο Γιώργος Μαργαρίτης σημειώνοντας: «Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω από τα όσα σήμερα συμβαίνουν πριν μιλήσω για τις τότε ηρωικές εποχές. Ο λόγος είναι απλός. Ολοένα και περισσότερο τα όσα σήμερα συμβαίνουν θυμίζουν, μοιάζουν με τη φοβερή δεκαετία του 1930, τότε που ο καπιταλισμός προετοίμαζε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο -μέσα σε τριάντα μόλις χρόνια. Προχθές κιόλας σε συνέδριο που οργάνωσε η εφημερίδα “Ναυτεμπορική” με γενικό τίτλο “Όραμα”, ο γνωστός βιομήχανος Ευάγγελος Μυτιληναίος προσδιόρισε με ακρίβεια το είδος του οράματος που οδηγεί σήμερα την άρχουσα τάξη – στη χώρα μας όπως και παντού αλλού: “Αυτή τη στιγμή την στιγμή μιλούν τα όπλα και όχι ο Μπαχ και ο Μπετόβεν”. Φυσικά οι εταιρείες του κου Μυτιληναίου ασχολούνται με παραγωγή μετάλλων τα οποία μέταλλα γίνονται όπλα και τα οποία όπλα πληρώνονται αδρά από τους λαούς για να έχουν την τιμή οι τελευταίοι να σκοτωθούν στα πεδία των μαχών όπου θα “διακριθούν” τα εν λόγω όπλα. Όλοι οι παριστάμενοι, οικονομικά, πολιτικά, ιδεολογικά στελέχη της αστικής τάξης, επικρότησαν και χειροκρότησαν με ενθουσιασμό τις εφιαλτικές ετούτες διακηρύξεις.
Ταυτόχρονα, όμως, γίνεται πολύς λόγος για ενότητα τον τελευταίο καιρό. Η αστική τάξη έσπευσε μάλιστα να μας κάνει φροντιστήριο με αφορμή τον Άγνωστο Στρατιώτη στην Αθήνα. Μας μίλησε για “εθνικά μνημεία” και για “εθνικά σύμβολα”. Αυτά που ενώνουν τους Έλληνες διαχρονικά και διαταξικά.
Ο Άγνωστος Στρατιώτης Μνημείο Ενότητας – Εθνικής Ενότητας; Στο εθνικό μας μνημείο όμως η Αντίσταση δεν υπάρχει. “Κρήτη, Ελ Αλαμέιν, Ρίμινι” είναι οι αναφορές για την περίοδο της Κατοχής.
– Κρήτη όπου ο Λαός της ξεσηκώθηκε μόνος του να υπερασπίσει το νησί του. Βασιλιάς και αστική κυβέρνηση (με τραπεζίτες επικεφαλής) μόλις άρχισε η μάχη, απλά δραπέτευσαν…
– Ελ Αλαμέιν όπου οι Έλληνες φαντάροι “άνοιξαν” τα ναρκοπέδια να περάσουν τα άρματα. Σε ανταμοιβή μερικούς μήνες αργότερα τους έκλεισαν στα “σύρματα” στη Μέση Ανατολή, όπως τους αιχμαλώτους του εχθρού.
– Ρίμινι όπου ο Τσώρτσιλ παρήγγειλε προσωπικά να “ματωθεί” (to be blooded) η Ορεινή Ταξιαρχία, έτσι ώστε να μεταφερθεί με δάφνες ήρωα στην Ελλάδα για να πολεμήσει τον ελληνικό λαό. Αυτά μνημονεύονται. Και ΜΟΝΟ αυτά.
Η Αμφιλοχία δεν αναφέρεται, η Άμφισσα δεν αναφέρεται, ο Φαρδύκαμπος δε αναφέρεται, η Χώρα Μεσσηνίας δεν αναφέρεται, οι Καρούτες δεν αναφέρονται, το ‘51 δεν αναφέρεται, οι αμέτρητες μάχες του ΕΛΑΣ δεν αναφέρονται. Και όμως ο ΕΛΑΣ μάτωσε πολύ περισσότερο τον κατακτητή από ό,τι όλες οι δυνάμεις “του εξωτερικού”. Και είχε χιλιάδες νεκρούς στις γραμμές του πολεμώντας για μια Ελεύθερη Ελλάδα. Οι 116 νεκροί της μάχης του Ρίμινι βρήκαν τη θέση τους στον Άγνωστο. Οι χιλιάδες νεκροί στις γραμμές του ΕΛΑΣ απουσιάζουν.
Παραξενεύει η αστική τάξη όταν μιλά για ενότητα. Για “εθνική ενότητα”. Αιφνιδιάζει για πολλούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η ίδια, η πολιτική της, η ιδεολογία της στηρίζονται πάνω στην κατάργηση αυτής και όποιας άλλης “ενότητας”. Την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο δοξολογούν – δεν είναι πολύ “ενωτικό” αυτό. Πρόσφατα, ενδεικτικά και μόνο, ανακοινώθηκαν με χρηματιστηριακή υπερηφάνεια τα ποσά που μοίρασε η γνωστή εταιρεία ΕΛΛΑΚΤΩΡ (Ενέργεια, Κατασκευές κλπ.) στους μετόχους τους. Οι βασικοί δύο από αυτούς -ένας Ολλανδός και ο γνωστός Γιάννης Βαρδινογιάννης- μοιράστηκαν το ποσό των 475,5 εκατομμυρίων ευρώ (για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης αντιστοιχούν σε 4,4 τόνους καθαρού χρυσού). Δεν πρόκειται για τη μόνη πηγή εσόδων αυτών των καπιταλιστών.
Με το βασικό μεροκάματο του εργάτη να βρίσκεται στα 37,7 ευρώ -μεικτά- για να αποκτήσει ο εργαζόμενος το παραπάνω ποσό χρειάζεται να δουλεύει 360 ημέρες τον χρόνο για 1.702 χρόνια (να κάνει δηλαδή 12.612.000 ημέρες εργασίας των οκτώ, των δέκα ή των δεκατριών ωρών).
Πώς να χωρέσουν σε όποια “εθνική ενότητα” ετούτα τα ολότελα ανόμοια μεγέθη; Για τον εργάτη, τον μεροκαματιάρη, τον μισθωτό, τον συνταξιούχο, έρχεται το αστικό κράτος να μαζέψει ό,τι περισσεύει και ό,τι δεν περισσεύει. Φορολογία λέγεται, εισφορές, ΦΠΑ για τα είδη άμεσης ανάγκης και ό,τι άλλο. Για τον βιομήχανο, τον επενδυτή, τον εφοπλιστή δεν υπάρχει φόρος -του ανήκει το κράτος. Είδατε ποτέ φορολογική δήλωση των πολύ γνωστών καπιταλιστών; Ο πλούτος τους είναι ορατός στον καθένα – μόνο το αστικό κράτος δεν τον βλέπει.
Στις 28 Οκτωβρίου η Ελλάδα δέχτηκε την επίθεση του ιταλικού φασισμού και μπήκε στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Μεταξάς του οποίου το ΟΧΙ -που δεν λέχθηκε ποτέ- διαφημίζει η αστική τάξη, ως “δοτός” δικτάτορας έκανε αυτό που ο κηδεμόνας του βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ και ο κηδεμόνας του κηδεμόνα, η Μεγάλη Βρετανία, τον υποχρέωναν να κάνει. “Εθνική Ενότητα” για την υπεράσπιση της πατρίδας; Οι κομμουνιστές κρατούμενοι ζήτησαν να πάνε στο μέτωπο , παρέμειναν στη φυλακή. Οι υποχρεωτικά “αποστρατευθέντες” των κινημάτων -αστικών παρ’ όλα αυτά- του 1935 (για τους μισούς Έλληνες αξιωματικούς μιλάμε) παρέμειναν εκτός στρατεύματος. Το καθεστώς θέλησε να κάνει τον πόλεμο με τα δικά του μέτρα. Η γενική κινητοποίηση του ελληνικού λαού απέτρεψε αυτή την εξέλιξη και το καθεστώς τον εκδικήθηκε -απέτρεψε τη δυνατότητα ολοκληρωτικής νίκης- χάρη στη φοβική και ασυνάρτητη “στρατηγική” του παλατιού και του Παπάγου.
Το Απρίλιο του 1941 ήρθε η γερμανική εισβολή. Ο νικηφόρος ελληνικός στρατός “ξεχάστηκε” στο μέτωπο. Άρχισε να υποχωρεί μόνο όταν οι Γερμανοί πλησίαζαν στο Μέτσοβο. Η αστική τάξη στην Αθήνα έκανε επιλογές: Προτιμούσε να αιχμαλωτιστεί ο ελληνικός στρατός από τους Γερμανούς παρά από τους Ιταλούς και, κυρίως, ήθελε να δείξει “καθαρό πρόσωπο” στους Άγγλους. Ήταν έτοιμη να θυσιάσει τους Έλληνες στρατιώτες για να μπορέσουν Βρετανοί, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί να φύγουν ανενόχλητοι για την Αίγυπτο. Με λίγα λόγια τους Έλληνες φαντάρους τους έπαιξε στα χαρτιά, στα χαρτιά των δικών της σχέσεων και συμφερόντων.
Στην ήττα και στην Κατοχή πρώτη μέριμνα της αστικής τάξης ήταν η διατήρηση και η εξασφάλιση της κοινωνικής εξουσία της. Από τη σκοπιά αυτή δεν ήταν καθόλου παράξενο ότι η σύσσωμη η ηγεσία του ελληνικού στρατού -με μία-δύο εξαιρέσεις- δέχτηκαν πρόθυμα να μετατραπούν σε κατοχική κυβέρνηση και να δηλώσουν πίστη και αφοσίωση στη Νέα Ευρώπη του ναζισμού. Άλλαξαν μάλιστα και το καθεστώς σε αυτή την κατεύθυνση – δημιούργησαν την Ελληνική Πολιτεία, ναζιστικού τύπου καθεστώς. Ήταν οι ίδιοι στρατηγοί που λίγες ημέρες νωρίτερα συνεργάζονταν στενά με τους Άγγλους…
Για την περίπτωση ήττας του Άξονα υπήρχε μια άλλη διασφάλιση της αστικής τάξης. Ο βασιλιάς, τα ανάκτορα και η κυβέρνηση, που πάλι διόρισε ο Γεώργιος ο Β’, έφυγαν με τους Βρετανούς. Δεν έφυγαν άτακτα, έφυγαν οργανωμένα. Φρόντισαν μάλιστα να διευκολύνουν το νέο καθεστώς που θα έπαιρνε τη θέση τους στην Αθήνα. Άφησαν στη θέση τους την Αστυνομία, τη Χωροφυλακή, την αντικομμουνιστική Ειδική Ασφάλεια, τον κρατικό μηχανισμό. Με μεγάλη προσοχή παρέδωσαν τους κρατούμενους κομμουνιστές στους Γερμανούς. Άξονας, Σύμμαχοι. Κυβέρνηση Γεωργίου, κυβέρνηση Τσολάκογλου, ιθύνοντες και παράγοντες της αστικής τάξης, σε αυτό το κεφάλαιο βρέθηκαν απόλυτα σύμφωνοι και -παρά τις μεταξύ τους διαφορές- συνεργάστηκαν άψογα στην διαχείρισή του: Οι κομμουνιστές ήταν ο κοινός τους εχθρός, ο κοινός τους κίνδυνος και η πρώτη τους προτεραιότητα. Τα υπόλοιπα μπορούσαν να ρυθμιστούν – τι Βρετανοί, τι Γερμανοί, τι Ιταλοί, τι Βούλγαροι. Οι δουλειές να πηγαίνουν καλά και τα κέρδη να αυγαταίνουν.
Η δε φυγή βασιλιά και Παλατιού ήταν ενδεικτική των προτεραιοτήτων. Φυσικά εξασφαλίστηκε όλη η βασιλική οικογένεια μαζί με το προσωπικό των ανακτόρων, τους αυλικούς, τις “κυρίες επί των τιμών” μαζί με τα πολυτιμότερα των επίπλων και πλήθος αποσκευών. Δεύτερο φορτώθηκε και μεταφέρθηκε όλος ο χρυσός των θησαυροφυλακίων της Τράπεζας της Ελλάδας και όσα χαρτονομίσματα -ελληνικά ή σε ξένο συνάλλαγμα- μπόρεσαν να συγκεντρωθούν. Τρίτο θωρακίστηκε ο κρατικός μηχανισμός -όχι απέναντι στους κατακτητές- απέναντι στους κομμουνιστές. Ο στρατηγός Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος, διοικητής της ΧVης Μεραρχίας που στασίασε για να μην αιχμαλωτιστεί από τους Γερμανούς, τοποθετήθηκε διοικητής της Χωροφυλακής -που θα έμενε πίσω- με ρητές εντολές για κατάπνιξη κάθε κομμουνιστικής δράσης. Στην Αστυνομία, παρά τις ιταλικές αντιρρήσεις, τοποθετήθηκε λίγο αργότερα ο περίφημος Άγγελος Έβερτ. Διάσημες ήταν οι διαταγές και οι ανακοινώσεις των δύο επικεφαλής των ενόπλων σχηματισμών του αστικού κράτους πριν την εμφάνιση των Ταγμάτων Ασφαλείας. Νουθετούσαν τους αστυνομικούς και τους χωροφύλακες να κρατήσουν ψηλά την τιμή των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας συλλαμβάνοντας κομμουνιστές – εάν τους συλλάβουν Ιταλοί ή Γερμανοί έλεγαν, θα πληγεί το κύρος και η αξιοπρέπεια των ελληνικών Σωμάτων Ασφαλείας!
(Να σημειώσουμε ότι και για τα δύο αυτά πρόσωπα η Βικιπαίδεια ισχυρίζεται ότι έδρασαν για λογαριασμό και της εξόριστης κυβέρνησης των Γεωργίου και του Τσουδερού – για άλλους λόγους το κάνει, δεν είναι όμως λάθος, θα μπορούσε να το κάνει πιο σαφές, “έδρασαν για λογαριασμό της αστικής τάξης”). Να σημειώσουμε επίσης ότι, μετά την Απελευθέρωση, τον Δεκέμβριο του 1944 ο Άγγελος Έβερτ ήταν πάντοτε αρχηγός της Αστυνομίας και ο Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος στρατιωτικός διοικητής Αττικής…
Μιλάμε για εκτελέσεις, για αντίποινα των κατοχικών δυνάμεων. Η “πρώτη ύλη” των εκτελέσεων αυτών ήταν οι “καταραμένοι” του προγενέστερου ελληνικού αστικού καθεστώτος – οι κρατούμενοι και οι εξόριστοι κομμουνιστές. Στο στόχαστρο της αστικής τάξης από το Ιδιώνυμο του Βενιζέλου στα 1929, επαυξημένου και συμπληρωμένου από όλες τις μεταγενέστερες κυβερνήσεις – βενιζελικές, αντιβενιζελικές, δημοκρατικές ή βασιλικές, δικτατορικές ή κοινοβουλευτικές- ως προς τον αντικομμουνισμό ελάχιστες οι μεταξύ τους διαφορές.
Έτσι επιγραμματικά, με λίγα λόγια, φτάσαμε στην εκτέλεση των κομμουνιστών εξόριστων του καθεστώτος Μεταξά στην Ανάφη στη Θεσσαλονίκη του 1942 και του 1943. Γίνεται πολύς λόγος στις μέρες μας για δοσίλογους, για συνεργάτες των κατακτητών στην Κατοχή. Μερικοί μάλιστα θεωρούν ότι αυτή ήταν η “κανονικότητα” της σκοτεινής αυτής περιόδου προσβάλλοντας την Αντίσταση και τους αγώνες του Λαού μας. Η δε κατηγορία που προσάπτεται στους δοσίλογους, είναι ηθική, δεν είναι πολιτική και σίγουρα δεν είναι ταξική. Κάποιοι θαμπώθηκαν από εξουσία και πλούτη και δέχτηκαν να υπηρετήσουν τον εχθρό και κατακτητή της πατρίδας. Αυτοί οι κάποιοι δεν είχαν σχέση με το παρελθόν, αν και συχνά τους αποδίδεται η κακοδαιμονία της Ελλάδας στους μετέπειτα καιρούς. Προσδιορίζοντας την προδοσία σε άτομα, εγκαλώντας τα με βάση την προσωπική τους ευθύνη αποσείονται οι κατηγορίες από την αστική τάξη της χώρας, από το καπιταλιστικό σύστημα το οποίο γεννά και τροφοδοτεί αυτές τις καταστάσεις.
Οι κομμουνιστές που εκτελέστηκαν στην Κατοχή ήταν δεσμώτες της αστικής τάξης. Δεν είχε κανέναν ενδοιασμό, κανένα πρόβλημα η τελευταία να τους παραδώσει στην κατακτητή, δεν θεώρησε τον θάνατό τους έγκλημα, κανείς υπουργός, κανείς αξιωματούχος της κυβέρνησης ή του κρατικού μηχανισμού δεν διαμαρτυρήθηκε, δεν παραιτήθηκε, δεν κατήγγειλε τις εκτελέσεις. Ήταν γι’ αυτούς κάτι το φυσικό. Επικροτούσαν μάλιστα. Τα Τάγματα Ασφαλείας, όταν αργότερα απέκτησαν το δικαίωμα σε εκτελέσεις, ανταγωνίστηκαν επάξια τον κατακτητή σε αυτό το πεδίο. Οι δε αστοί παράγοντες της εξόριστης κυβέρνησης πρόσθεσαν το δικό τους μίσος: Για ληστές μίλησαν, για τρομοκράτες, για εγκληματίες. Το ίδιο όπως σημερινοί αναθεωρητές της ιστορίας, αριστεροί -τρομάρα μας- και δεξιοί.
Νέοι πόλεμοι προετοιμάζονται. Σε αυτούς η αστική τάξη θα παίξει πάλι την ελευθερία της πατρίδας μας και του λαού της στα χαρτιά. Θα υπηρετήσει τον έναν ή τον άλλο ισχυρό. Θα δημιουργήσει νέους δοσίλογους, νέους δημίους του λαού μας. Θα χτυπήσει ανελέητα τους κομμουνιστές όταν αυτοί σταθούν πρόμαχοι της πατρίδας μας και του λαού μας.
Αυτά τα πράγματα είναι σταθερές της ιστορίας. Τελειώνουν μόνο με την κοινωνική, την ταξική ανατροπή. Τελειώνουν μόνο όταν οι εργάτες, οι εργαζόμενοι αναλάβουν τις τύχες της χώρας».
Στην εκδήλωση, επίσης, υπήρχε έκθεση που επιμελήθηκε η ΤΟ Δήμου Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ αναδεικνύοντας τη σχετικά άγνωστη ιστορία της εκτέλεσης των «45 Αναφιωτών» και περιείχε τον κατάλογο των εκτελεσμένων, ενώ λειτούργησε και έκθεση συγκεκριμένων τίτλων και εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής» με αναφορά στη δεκαετία του ’40, τα 80 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών.
Τέλος, όπως σημείωσε και ο γραμματέας της ΤΟ Δήμου Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, το επόμενο διάστημα το «χρέος» απέναντι στους «Αναφιώτες», που το παράδειγμά τους αποτελεί σύμβολο ανυποχώρητου αγώνα και ηρωισμού «…θα αποπληρωθεί με την τοποθέτηση τιμητικής πλακέτας εδώ στην περιοχή, ώστε να υπάρχει άλλο ένα σημάδι στον τόπο και στον χρόνο που θα θυμίζει στον λαό και στη νεολαία της πόλης ποιοι έδωσαν τη ζωή τους και το αίμα τους για την απελευθέρωση της πατρίδας μας, κόντρα στην ιστορική λήθη και τη συστηματική παραχάραξη της Ιστορίας».
και νέα, εργάτη και εργάτρια, να συστρατευτεί.
Την Τρίτη 28 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε πορεία από τα γραφεία του Παραρτήματος Ηλιούπολης της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ προς το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, όπου έγινε κατάθεση στεφάνων.Στην ομιλία του ο πρόεδρος του παραρτήματος, Ηρακλής Κωνσταντινίδης τόνισε ότι «οι αγωνιστές, οι φίλοι, οι απόγονοι, οι πολιτικοί πρόσφυγες, παλεύουμε να μείνουν ζωντανά τα διδάγματα της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Να πάρουν οι λαοί τη ζωή τους στα χέρια τους, οργανώνοντας μια κοινωνία δίκαιη, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, προσφυγιά και πόλεμο».
Οι συμμετέχοντες φοράνε μποτάκια, αδιάβροχα και είναι αποφασισμένοι να επισκεφθούν το Νοσοκομείο στο Γράμμο ότι καιρό και να κάνει. Άλλωστε στην περιοχή ο καιρός είναι απρόβλεπτος. Πράγματι στη διαδρομή από τη Φλώρινα ως το Νεστόριο και το Λιανοτόπι, πιάνει μπόρα. Σύντομη στάση γίνεται στο Νεστόριο. Τριγύρω ένα σωρό ξακουστές κορφές. Στο κέντρο το 2520, η τρίτη ψηλότερη κορφή. Δίπλα του η Σκίρτση και παραδίπλα η Κιάφα. Αναφορά για τις μάχες των τελευταίων πέντε ημερών, το 1949, και για κείνη την ομάδα που έμεινε πίσω να κρατήσει την άμυνα ώστε να μπορέσει το σύνολο των δυνάμεων του ΔΣΕ να φτάσει στο πέρασμα της Μπάτρας. Για τη βαρβαρότητα του αστικού στρατού που δεν διστάζει να εκτελέσει ψυχρά μαχητές του ΔΣΕ ξεγελώντας τους. Για τον νεολαίο μαχητή που ανέλαβε να παραδώσει στο Τάγμα τα κομματικά βιβλιάρια ώστε να γίνει γνωστό ποιοι είναι αυτοί που έπεσαν μέχρι ενός με το όπλο στο χέρι. Η συγκίνηση μεγάλη…
