Posted on 10 Απριλίου, 2024 in Ανακοίνωση, Σημαντική

80 χρόνια από το «χτύπημα» του ελληνικού στρατού και της ΑΣΟ στη Μέση Ανατολή τον Απρίλη 1944

Έχουν περάσει 80 χρόνια από τον Απρίλη του 1944, όταν οι Άγγλοι σύμμαχοι της αστικής τάξης της Ελλάδας επιτέθηκαν στον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής και τον διέλυσαν. Πώς συγκροτήθηκε αυτός ο στρατός;

Μετά την εισβολή των Γερμανών ναζί και την παράδοση της Ελλάδας με συνθηκολόγηση που υπογράφτηκε από το στρατηγό Τσολάκογλου, τον πρώτο πρωθυπουργό στην Κατοχή, ο βασιλιάς και η κυβέρνησή με πρωθυπουργό τον Εμμ. Τσουδερό και με τη συμμετοχή αρκετών υπουργών της δικτατορίας του Μεταξά κατέφυγαν στην Αίγυπτο μαζί με τους Άγγλους συμμάχους τους.

Στην Αίγυπτο κατέφυγαν και τα περισσότερα πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, μετά από εξέγερση των πληρωμάτων, που απειθάρχησαν στις διαταγές για παράδοση των πλοίων στους κατακτητές, όπως και 10 αεροπλάνα της Πολεμικής Αεροπορίας. Στη Μέση Ανατολή άρχισαν από τον Ιούνη του 1941 να συγκροτούνται και να αναπτύσσονται στρατιωτικές δυνάμεις, κυρίως από πρόσφυγες από τα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα, που έφτασαν τις 30.000 περίπου.

Σ’ αυτές τις ένοπλες δυνάμεις δημιουργήθηκε τον Οκτώβρη του 1941, με πρωτοβουλία λίγων κομμουνιστών, με επικεφαλής τον Ακροναυπλιώτη κομμουνιστή Γιάννη Σαλά, η Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση (ΑΣΟ). Τμήματά της δημιουργήθηκαν και στο Ναυτικό (Αντιφασιστική Οργάνωση Ναυτικού – ΑΟΝ), και στην Αεροπορία (Αντιφασιστική Οργάνωση Αεροπορίας – ΑΟΑ).

Το Γενάρη του 1943 ιδρύθηκε επίσης ο Ελληνικός Απελευθερωτικός Σύνδεσμος, πολιτική οργάνωση αντίστοιχη του ΕΑΜ.

Οι σκοποί της ΑΣΟ συνοπτικά ήταν:

«α) Δημιουργία στρατού όσο το δυνατόν πιο μεγάλου, αντιφασιστικά διαπαιδαγωγημένου, αξιόμαχου (…) στο πλευρό των συμμάχων ενάντια στους χιτλεροφασίστες.

β) Ο στρατός αυτός θ’ αποβιβαστεί στην Ελλάδα, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, για να βοηθήσει τον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό να ολοκληρώσει την απελευθέρωση της χώρας (…) θα τον διευκόλυνε να επιβάλει τη θέλησή του.

γ) Θ’ αντιταχτεί σε κάθε προσπάθεια των φασιστικών στοιχείων να επιβάλουν δια της βίας καθεστώς αντίθετο προς τη θέληση του ελληνικού λαού και προς το πραγματικό περιεχόμενο του συμμαχικού αγώνα.»

Στις γραμμές της ΑΣΟ, της AON και της ΑΟΑ συσπειρώθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των στρατιωτών και πολλοί υπαξιωματικοί και αξιωματικοί.

Ο στρατός που συγκρότησε η κυβέρνηση του Τσουδερού με τη βοήθεια των Άγγλων προοριζόταν μετά την απελευθέρωση για απόβαση στην Ελλάδα προκειμένου να επιβάλει την αστική εξουσία. Γιατί ο αστικός πολιτικός κόσμος, και αυτός που έφυγε στην Αίγυπτο εγκαταλείποντας το λαό στους ναζί, όπως και αυτός που συνεργάστηκε με τους ναζί, δεν είχαν κανένα λαϊκό έρεισμα. Ο λαός στη συντριπτική του πλειοψηφία ήταν οργανωμένος στο ΕΑΜ.

Στα μέσα του Μάρτη του 1944 έφτασε στη Μέση Ανατολή η είδηση του σχηματισμού της ΠΕΕΑ στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας. Η μεγάλη πλειοψηφία του στρατού τάχθηκε υπέρ της πρότασης της ΠΕΕΑ για σχηματισμό κυβέρνησης «εθνικής ενότητας». Μάλιστα στη συγκέντρωση που πραγματοποίησε η ΕΑΣ στις 25 Μάρτη για την επέτειο του 1821, οι στρατευμένοι αποδοκίμασαν τον Τσουδερό και υποδέχτηκαν την ίδρυση της ΠΕΕΑ με συνθήματα «Ζήτω ο ΕΛΑΣ», «Ζήτω το ΚΚΕ», αλλά και «Μια Ελλάδα-μια κυβέρνηση». Δημιούργησαν δε μια Επιτροπή Εθνικής Ενότητας στο στρατό, η οποία σε συνάντησή της με τον Τσουδερό στις 31 Μάρτη 1944 του ζητούσε να γίνουν αποδεκτές οι προτάσεις της ΠΕΕΑ. Μόλις έφυγε η Επιτροπή, ο Τσουδερός διέταξε τη σύλληψη όλων των μελών της. Τότε σε όλες τις στρατιωτικές μονάδες ξέσπασαν διαμαρτυρίες και συντάσσονταν υπομνήματα που καταδίκαζαν τον Τσουδερό και υποστήριζαν τις προτάσεις της ΠΕΕΑ.

Η ελληνική κυβέρνηση, μην μπορώντας η ίδια να καταστείλει τις διαμαρτυρίες, στηρίχτηκε στους Άγγλους συμμάχους της, οι οποίοι με τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ άρχισαν στις 2 Απρίλη την ένοπλη με το δικό τους στρατό επίθεση στον ελληνικό στρατό. Στόχος τους να καταστείλουν την εξέγερση που ήταν γενική και εκφράστηκε και στα τρία όπλα.

Το βασικό μέτωπο επικεντρώθηκε στην Ι Ταξιαρχία, την οποία πολιορκούσε ο αγγλικός στρατός επί 16 μέρες. Για να παραδοθεί, με διαταγή του Τσώρτσιλ της έκοψαν την τροφοδοσία σε τρόφιμα και νερό. Τελικά η Ι Ταξιαρχία παραδόθηκε στις 24 Απρίλη 1944.

Στις κρίσιμες μέρες του Απρίλη του 1944, όταν οι Άγγλοι είχαν αποκλείσει την Ι Ταξιαρχία σε στρατόπεδο κοντά στην Αλεξάνδρεια, καθώς και πολλά από τα πλοία του ελληνικού στόλου στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, από πολίτες—κυρίως γυναίκες και νέους—έγιναν πολυάριθμες ενέργειες στήριξης του αντιφασιστικού κινήματος στο στρατό, που πολλές φορές πήραν χαρακτηριστικά ηρωισμού και αυτοθυσίας. Έσπαζαν τον κλοιό που είχαν δημιουργήσει οι Άγγλοι και προμήθευαν στους αποκλεισμένους νερό και τρόφιμα. Στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας αυτό έγινε με τη βοήθεια Ελλήνων ναυτεργατών και Αιγύπτιων λιμενεργατών.

Το Βρετανικό Ναυτικό χτύπησε επίσης και κατέλαβε τα ελληνικά πολεμικά πλοία, καταστέλλοντας την εξέγερση στο Ελληνικό Ναυτικό.

Έτσι, με την αγγλική επέμβαση διαλύθηκε ο ελληνικός στρατός, στη συντριπτική του πλειοψηφία αντιφασιστικός, που ζητούσε μάλιστα, όταν τον πολιορκούσαν και τον χτυπούσαν ένοπλα οι Άγγλοι, να πολεμήσει στο μέτωπο ενάντια στους φασίστες.

Μετά απ’ αυτές τις εξελίξεις, πρωθυπουργός ορίστηκε ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος επιλέχτηκε ως ικανότερος για την υλοποίηση του σχεδιασμού που θα ακολουθούσε στο Λίβανο εναντίον του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ.

Αυτός συγκρότησε την Ορεινή Ταξιαρχία με έναν αριθμό αξιωματικών και στρατιωτών πιστών στην κυβέρνηση, αλλά και χωροφυλάκων, καθώς και ανθρώπους του κοινού ποινικού δικαίου, έναν σχηματισμό του αστικού στρατού, που πολέμησε ενάντια στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ τον ηρωικό Δεκέμβρη 1944.

Από τον ελληνικό στρατό, γύρω στις 20.000 αξιωματικοί, οπλίτες, ναύτες και αεροπόροι, ανάμεσά τους και πολλοί Αιγυπτιώτες, κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κάτω από άθλιες συνθήκες, σε ερημικές περιοχές, μακριά από κατοικημένους χώρους, στο Σουδάν, στην Κυρηναϊκή, στην Ερυθραία και αργότερα στο Τομπρούκ και στην Ελ Τάμπα. Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης έκλεισαν επίσης εκατοντάδες ναυτεργάτες που ήταν οργανωμένοι στην ΟΕΝΟ, γιατί εναντιώθηκαν στη διάλυση των ενόπλων δυνάμεων.

Ταυτόχρονα με τη βίαιη διάλυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, οι Άγγλοι συνέλαβαν σχεδόν σύσσωμη την ηγεσία του ΕΑΣ στο Κάιρο. Τους περισσότερους τους εξόρισαν μαζί με μερικούς αξιωματικούς του στρατού στην Ασμάρα της Ερυθραίας. Στην Αλεξάνδρεια επίσης συνέλαβαν την ηγεσία του ΕΑΣ και έκαναν πογκρόμ συλλήψεων στα μέλη του, ενώ έκλεισαν και τα γραφεία του. Οι συλληφθέντες στην Αλεξάνδρεια κλείστηκαν σε αιγυπτιακές φυλακές.

Οι έγκλειστοι αντιφασίστες αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και στρατιώτες στα στρατόπεδα πέρασαν φρικτά βασανιστήρια, αλλά πέρασαν και από δίκες σε στρατοδικεία για εσχάτη προδοσία, καταστροφή πολεμικού υλικού, προπαγάνδα υπέρ ξένων συμφερόντων, κυρίως βουλγαρικών, εξέγερση κ.ά. Καταδικάστηκαν ακόμη και σε θάνατο ορισμένοι, αλλά παρέμειναν ενωμένοι και αλύγιστοι.

Η Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ), στα 80 χρόνια από τη μαύρη επέτειο του χτυπήματος και της διάλυσης του ελληνικού στρατού Μέσης Ανατολής από την ελληνική κυβέρνηση του Καΐρου με τα όπλα των Άγγλων συμμάχων της, τιμά την ανυπότακτη δράση της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης, που συσπείρωσε στον αντιφασιστικό αγώνα τη μεγάλη πλειοψηφία του στρατού. Τιμά επίσης το ανυπότακτο φρόνημα του στρατού, την ταύτισή του με τον ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση της Ελλάδας.

Με την εγκληματική μεθόδευση και δράση σε βάρος του ελληνικού στρατού και ενάντια στο αντιφασιστικό κίνημα της Μέσης Ανατολής από τους Άγγλους ιμπεριαλιστές και τους πολιτικούς εκπροσώπους της ελληνικής αστικής τάξης, εκτός των άλλων, επιβεβαιώνεται πως οι εργαζόμενοι, ο λαός μας, δεν μπορούν και δεν πρέπει να έχουν καμιά εμπιστοσύνη στην αστική τάξη για την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του λαού. Τότε τον άφησαν στα κατοχικά στρατεύματα και μάλιστα τον προέτρεπαν να μην αντισταθεί τόσο οι συνεργάτες των Γερμανών όσο και οι φυγάδες στη Μέση Ανατολή.

Επίσης πρέπει να είναι καθαρό ότι δεν μπορεί να υπάρξει «εθνική ενότητα» ανάμεσα στην αστική τάξη και την εργατική τάξη και το λαό. Μόνο η ενότητα της εργατικής τάξης, η συμμαχία της με τη φτωχομεσαία αγροτιά και τους μικρούς αυτοαπασχολούμενους μπορούν με τη δύναμή τους να επιβάλουν φιλολαϊκές λύσεις, ανατρέποντας τους αστούς.

Ο λαός πρέπει να διδάσκεται από αυτά τα ιστορικά γεγονότα ότι η αστική τάξη και οι ιμπεριαλιστές σύμμαχοί της ενδιαφέρονται μόνο για τα δικά τους ταξικά συμφέροντα και για να τα υπηρετήσουν δε διστάζουν να χρησιμοποιούν τα πιο βάρβαρα εγκληματικά μέσα καταστολής των λαών αλλά και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό, με την αντεπίθεση για την ανατροπή των αστών και της εξουσίας τους, με τον αγώνα ενάντια στα ιμπεριαλιστικά σχέδια.

Τα συμπεράσματα αυτά παραμένουν επίκαιρα σήμερα, που οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί οξύνονται και έχουν φουντώσει ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή με την επίθεση του κράτους δολοφόνου του Ισραήλ, τη γενοκτονία κατά των Παλαιστίνιων, με τη στήριξη των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, με τη συγκέντρωση πολεμικών τους πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, όπως και η ελληνική φρεγάτα «Ύδρα», με τεράστιους κινδύνους για τους λαούς, που πληρώνουν βαρύτατο τίμημα σε αίμα.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ καλεί τους αγωνιστές της Αντίστασης και του ΔΣΕ, τους απογόνους και φίλους της Αντίστασης, τους επαναπατρισμένους πολιτικούς πρόσφυγες και όλους τους εργαζόμενους, με τα ιστορικά διδάγματα που προκύπτουν από τους αγώνες του λαού μας, στους οποίους πρωτοστάτησαν οι κομμουνιστές, να καταδικάσουμε τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στους λαούς που ματώνουν, και πρώτα απ’ όλους στον πολύπαθο παλαιστινιακό λαό μέχρι την απελευθέρωσή του. Μαζί με το ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα, που πρωτοστατούν ενάντια στη φιλοπόλεμη πολιτική των ΕΕ-ΝΑΤΟ-ΗΠΑ και της ελληνικής κυβέρνησης, να αγωνιστούμε για την απεμπλοκή της Ελλάδας απ’ αυτούς τους πολέμους. Να καταδικάσουμε τις βάρβαρες πολιτικές τους, απαιτώντας καμιά συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, να γυρίσουν πίσω τα πλοία και οι Έλληνες που έστειλε η ελληνική κυβέρνηση να πολεμήσουν για τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, των εφοπλιστών κ.λπ. Να κλείσουν οι βάσεις των ΗΠΑ στη χώρα μας. Να αποδεσμευτεί η Ελλάδα από ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Και με αφορμή τις Ευρωεκλογές του Ιούνη, η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ καλεί τους αγωνιστές να ενισχύσουν με την ψήφο τους το τιμημένο ΚΚΕ, το κόμμα της Αντίστασης που και σήμερα πρωτοστατεί στους αγώνες του λαού μας ενάντια στις αντιλαϊκές πολιτικές της ΕΕ και της κυβέρνησης, που στηρίζουν και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά, Ελληνική Λύση κ.λπ.).

Να δοθεί μήνυμα αγωνιστικής αντεπίθεσης σε Ελλάδα και ΕΕ.